27 januari 2015
Tweejaarlijkse screening op prostaatkanker bij mannen tussen 55 – 59 jaar leidt tot 300 minder sterfgevallen. Dat blijkt uit Europees onderzoek onder tweehonderdduizend patiënten. Toch zijn er niet alleen voorstanders van screening. In Trouw stelt  Piet Hoekstra van het patiëntenforum prostaatkanker.org dat veel mannen achteraf spijt hebben van het testen op prostaatkanker. Hij is daarom tegen een bevolkingsonderzoek.
 
 

Langlopend onderzoek Erasmus MC

Mannen die uit voorzorg worden onderzocht op prostaatkanker, lopen minder kans om aan de ziekte te overlijden. Uit de resultaten van een grote Europese studie onder leiding van Erasmus MC blijkt nu hoe groot de winst precies kan zijn. Eveline Heijnsdijk e.a. publiceerde hierover in the Journal of the National Cancer Institute. Onderzoeksleider was arts-epidemioloog Harry de Koning, hoogleraar evaluatie vroegopsporing aan het Erasmus MC in Rotterdam. Bron: Medisch Contact. 

 

Screening vooral zinvol 55 – 59 jaar

De Koning bootste in een computersimulatie het natuurlijk ziektebeloop na. Hij maakte daarbij gebruik van de gegevens van tweehonderdduizend personen. Hij wist wanneer en bij hoeveel personen prostaatkanker was vastgesteld, en kon toen gaan rekenen. “Hoe lang was die kanker al detecteerbaar geweest met de PSA-test? Was hij al tien of vijftien jaar eerder te ontdekken?" Zo werd een schatting gemaakt van het natuurlijk beloop bij screening op een bepaalde leeftijd.

De conclusie was dat wanneer mannen tussen de 55 en 59 jaar iedere twee jaar een bloedtest ondergaan, de kans op overlijden met 13 procent vermindert. De kosten voor zo’n programma zijn 25.000 euro per gewonnen gezond levensjaar. Daarom concluderen de wetenschappers dat "beperkte screening zinvol kan zijn." Of het bevolkingsonderzoek er komt, is aan de politiek. Op latere leeftijd is screening niet meer kosteneffectief en is er te weinig gezondheidswinst.

 

Stap voorwaarst, maar voorkom onnodige behandeling

De Koning vindt de sensitiviteit van de bij screening gebruikte PSA goed. Ondanks de fout-positieven zijn de uitkomsten vergelijkbaar met de resultaten bij bestaande borstkanker- of baarmoederhalskankerscreening. Ook anderszins valt de vergelijking met bestaande kankerscreenings goed uit, aldus de onderzoeksleider. In Trouw noemde de Nederlandse Vereniging voor Urologie het onderzoek “een stap voorwaarts” maar waarschuwde er ook voor dat een grote groep mannen ten onrechte ongerust wordt of onnodige behandelingen ondergaat.
 
Piet Hoekstra, die het patiëntenforum prostaatkanker.org leidt, stelt in Trouw dat veel mannen achteraf spijt krijgen van het testen op prostaatkanker. Hij is daarom tegen bevolkingsonderzoek.
 
 

Onderzoek ligt nu bij VWS

De Koning heeft de onderzoeksresultaten inmiddels naar het ministerie van VWS gestuurd. Hij vindt dat een commissie moet gaan nadenken over de voors en tegens van de screening.

Prostaatkanker

In Nederland wordt per jaar bij circa 10.400 mannen prostaatkanker vastgesteld. Ruim 70% van hen is 65 jaar of ouder. Prostaatkanker is dus vooral een ziekte van oudere mannen, hoewel het steeds vaker op jongere leeftijd (vanaf ongeveer 40 tot 45 jaar) wordt vastgesteld. Dit komt doordat steeds meer mannen zich op jonge leeftijd laten onder zoeken op prostaatkanker. Prostaatkanker is de 5e meest voorkomende kankersoort in Nederland. Ieder jaar overlijden 2.535 mensen aan deze ziekte. Bron KWF website.
 

Meer informatie